Άρθρα

Παχυσαρκία, τα ψυχολογικά αίτια και οι τρόποι αντιμετώπισης

Παχυσαρκία, τα ψυχολογικά αίτια και οι τρόποι αντιμετώπισης

Το πρόβλημα της παχυσαρκίας έχει επισημανθεί ως ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες επικινδυνότητας για την υγεία. Είναι γεγονός ότι η παχυσαρκία αποτελεί μια μάστιγα της εποχής στο δυτικό κόσμο και αφορά όλες τις ηλικίες. Οι ειδικοί περιγράφουν ένα μεγάλο αριθμό από ασθένειες και διαταραχές, οι οποίες είναι δυνατό να προκληθούν ή να χειροτερέψουν εξαιτίας του υπερβολικού βάρους του ατόμου. Ταυτόχρονα στις δυτικές κοινωνίες, εμφανίζεται το οξύμωρο φαινόμενο ενός αυξανόμενου ρατσισμού ενάντια στους υπέρβαρους, όπως ακριβώς είχε αρχίσει και το κυνήγι των καπνιστών. Το οξύμωρο εστιάζεται στο γεγονός ότι οι κοινωνίες που εφαρμόζουν τις διακρίσεις ενάντια στους παχύσαρκους είναι την ίδια στιγμή εκείνες οι οποίες αδιαφορούν παντελώς για την προώθηση της υγιεινής διατροφής και διαβίωσης, επιτρέποντας την παραγωγή και διαφήμιση των πλέον παχυντικών και ανθυγιεινών τροφών.

Σε κάθε περίπτωση τα αίτια της παχυσαρκίας είναι πολλά και σαν αποτέλεσμα η αντιμετώπιση του προβλήματος γίνεται πολύ δύσκολη. Δυστυχώς μέχρι τώρα η έμφαση έχει δοθεί σχεδόν αποκλειστικά στην ιατρική αντιμετώπιση (μπαλονάκια, σφιγκτήρες, φάρμακα), στις διάφορες δίαιτες – διατροφές και στη φυσική άσκηση. Η επιθυμία των ανθρώπων να χάσουν τα παραπάνω κιλά που έχουν και να ταιριάξουν με τα προβαλλόμενα πρότυπα εμφάνισης είναι τόσο μεγάλη που όλοι όσοι ασχολούνται με τους παραπάνω τρόπους κάνουν «χρυσές δουλειές». Το πρόβλημα με αυτές τις μεθόδους βρίσκεται στο γεγονός ότι τα περισσότερα άτομα είτε δε χάνουν τα κιλά που επιθυμούν, είτε συνηθέστερα ξανακερδίζουν το βάρος που έχασαν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Μόνο που σε αυτήν την περίπτωση είναι και παχύσαρκα και απογοητευμένα, με ακόμα χαμηλότερη αυτοπεποίθηση.

Η εξήγηση βρίσκεται στα ψυχολογικά αίτια της παχυσαρκίας τα οποία επηρεάζουν τον μεταβολισμό, επιδεινώνουν τα όποια ορμονικά προβλήματα και καθορίζουν το αν μια κληρονομική προδιάθεση θα εξελιχθεί σε πραγματική συμπεριφορά. Είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η ψυχική κατάσταση επηρεάζει καθοριστικά τη σωματική και το αντίστροφο. Οπότε για την επιτυχημένη και οριστική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι απαραίτητο οι υπέρβαροι να λάβουν ψυχολογική – ψυχοθεραπευτική υποστήριξη.

Μερικές από τις κύριες ψυχολογικές αιτίες της παχυσαρκίας είναι οι παρακάτω:

  • Το υπερβολικό φαγητό γεμίζει κυριολεκτικά την αίσθηση εσωτερικού κενού που νιώθει ένας άνθρωπος ο οποίος είναι συναισθηματικά άδειος. Αυτό το κενό μπορεί να οφείλεται σε μια επαγγελματική απασχόληση που δεν τον εκφράζει, σε έναν γάμο που έχει τελματώσει και γενικότερα σε σχέσεις όπου δίνει περισσότερα απ’ όσα παίρνει.
  • Το φαγητό εκφράζει μια τάση επίθεσης στον εαυτό και αυτοκαταστροφής, η οποία προέρχεται από χαμηλή αυτοεκτίμηση, αίσθηση αδυναμίας ή καταπιεσμένο θυμό, τον οποίο ο υπέρβαρος δε μπορεί να εκφράσει αποτελεσματικά.
  • Σε περιπτώσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή κακοποίησης, η γυναίκα χρησιμοποιεί ασυνείδητα το πάχος σαν ένα τρόπο να γίνει λιγότερο ελκυστική και κατά συνέπεια να προστατευτεί από μια μελλοντική επανάληψη της τραυματικής εμπειρίας.
  • Εναλλακτικά, εάν η γυναίκα έχει μεγαλώσει με πολύ μεγάλες αναστολές και ντροπή για τη θηλυκότητα και τη σεξουαλικότητά της, στο υπερβολικό πάχος «αποθηκεύει» τη σεξουαλική ενέργεια για την οποία νιώθει ενοχές, ενώ ταυτόχρονα αποτρέπει αρκετούς άντρες από το να την προσεγγίσουν ερωτικά.
  • Το φαγητό αποτελεί μια ικανοποίηση και μέθοδο χαλάρωσης σε καταστάσεις στρες που δεν επιλύονται προσφέροντας μια εύκολη απόλαυση και υποκαθιστώντας τη χαρά που θα έφερνε το ξεπέρασμα του εμποδίου που δεν επιτυγχάνεται.

Στο σημείο αυτό θα κάνω μια παρένθεση τονίζοντας ότι το κάπνισμα καλύπτει αρκετές από τις παραπάνω αιτίες, με συνέπεια το γνωστό φαινόμενο της αύξησης του βάρους όταν το άτομο διακόψει το κάπνισμα. Οι παραπάνω παράγοντες περιγράφουν ένα μεγάλο μέρος από τη ψυχολογική εξάρτηση και από το τσιγάρο, η οποία, όπως και στην περίπτωση της παχυσαρκίας, είναι σχεδόν τελείως υπεύθυνη για τη διατήρηση και των δύο βλαβερών πρακτικών.

Οι ψυχικές αιτίες της παχυσαρκίας είναι δυνατό να είναι εξαιρετικά ισχυρές, σε βαθμό που ο άνθρωπος να διχάζεται, έτσι ώστε η δύναμη της θέλησης να εξασθενεί και να φαίνεται αδύναμος. Όμως, στην πραγματικότητα υποφέρει από έντονη εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα στην επιθυμία του να αδυνατίσει και στην προσπάθεια να διατηρήσει τις ψυχολογικές ισορροπίες που με τόσο κόπο πέτυχε στο παρελθόν. Μόνο με την καθοδήγηση και υποστήριξη ενός έμπειρου θεραπευτή είναι δυνατό να βρει το υπέρβαρο άτομο μια νέα ισορροπία στην οποία το πάχος δε θα είναι πλέον απαραίτητο.

Η Μοναξιά μέσα στο Γάμο

Η Μοναξιά μέσα στο Γάμο

Όσο και αν ακούγεται αντιφατικό, πολλές φορές οι άνθρωποι…

Πως μπορώ να ξέρω ότι έχω βρει την ιδανική σχέση για μένα;

Πως μπορώ να ξέρω ότι έχω βρει την ιδανική σχέση για μένα;

Είναι βέβαιο ότι στα θέματα των προσωπικών σχέσεων, κανένας…

Οικονομική Κρίση: Ψυχοσωματικές Συνέπειες και Τρόποι Αντιμετώπισης

Οικονομική Κρίση: Ψυχοσωματικές Συνέπειες και Τρόποι Αντιμετώπισης

Η οικονομική κρίση που βιώνουμε έχει αποτελέσει μια σοβαρή…